طراحی مدل چابکی مدیریت زنجیره تأمین در صنعت دارو

زنجیره تأمین به منظور بقا در بازارهای پویا و متغیر امروزی، نیازمند ابزاری است تا بتواند به کمک آن بر چالشهای محیطی فائق آید. ابزاری که این توانمندی را در اختیار زنجیره تأمین قرار دهد، چیزی جز چابکی نمی تواند باشد. از این روی، با هدف تدوین مدل چابکی زنجیره تأمین بر اساس مدل اسکور، تحقیق حاضر صورت گرفت. در این راستا ابتدا زنجیره تأمین را به سه بخش مجزای تأمین، تولید و توزیع تقسیم نمودیم و در ادامه با توجه به مطالعه گسترده ادبیات موضوع، برای بخش تأمین نه شاخص اصلی و 21 شاخص فرعی، برای بخش تولید 11 شاخص اصلی و 30 شاخص فرعی، برای بخش توزیع نه شاخص اصلی و 26 شاخص فرعی را بعنوان عوامل موفقیت در زنجیره تأمین چابک شناسایی کردیم که در قالب پرسشنامه های جداگانه در اختیار خبرگان دانشگاه و صنعت داروی کشور قرار داده شد و به تأیید رسید. تعداد 120 پرسشنامه در شرکتهای تأمین کننده، تولید کننده و توزیع کننده دارویی در سه هولدینگ بزرگ و برتر دارویی کشور با نامهای داروپخش، البرز و پارس دارو توزیع و جمع آوری شد. جهت تأیید مولفه های احصا شده از آزمون آماری t- test استفاده شد که با توجه به نتایج بدست آمده کلیه شاخصهای مورد نظر تأیید شدند. بر همین اساس یک مدل مفهومی جهت چابک سازی هر یک از فرایندهای زنجیره تأمین اعم از تأمین، تولید و توزیع ارائه شد. همچنین با استفاده ازدو روش الگوریتم ریاضی تاپسیس فازی و آزمون آماری فریدمن، اولویت بندی کلیه شاخصها بر اساس میزان اهمیت تأثیرشان بر چابکی زنجیره تأمین بدست آورده شد و در مرحله بعد با تعیین ضرایب رگرسیون، شاخصهایی که بیشترین اثرگذاری را بر چابکی زنجیره تأمین داشتند در طراحی مدل نهایی تحقیق، مورد استفاده قرار گرفتند که مدل چابک سازی زنجیره تأمین، در نهایت به دو صورت مدل افقی و مدل عمودی ارائه شد و امید می رود که بتواند به کلیه مدیران برنامه ریزی استراتژیک به ویژه در صنعت داروی کشور، در راستای بهبود چابکی زنجیره تأمین یاری رساند.